सर्लाह, २६ साउन । नेपालका सामान बढी निर्यात हुने पहिलो गन्तव्य मुलुक भारत हो । दोस्रो बढी निर्यात हुनेमा अमेरिका हो । नेपालबाट अमेरिकामा करिब ३ सय २० प्रकारका वस्तु निर्यात हुने गरेको भन्सार विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ । गत आर्थिक वर्ष २०८१÷८२ को तथ्यांकअनुसार नेपालले करिब १८ अर्ब ३२ करोड रुपैयाँ बराबरको वस्तु अमेरिका निर्यात गरेको थियो । अघिल्लो आवको सोही अवधिमा नेपालबाट १७ अर्ब ३२ करोड निर्यात भएको थियो । गत आवमा कुल निर्यातको ६.६१ प्रतिशत हिस्सा भारतमा भएको छ । गत आव नेपालले कुल २ खर्ब ७७ अर्ब ३ लाख रुपैयाँ बरारको निर्यात गरेको थियो । यद्यपि नेपालले अमेरिकाबाट गत आवमा २५ अर्ब ९७ करोड रुपैयाँ बराबरको वस्तु आयात गरेको छ । यो कुल आयातको १.४४ प्रतिशत हो । नेपालले बढी आयात गर्ने पहिलो मुलुक भारत हो भने अमेरिका चौथो मुलुकको रुपमा देखिन्छ । गत आव नेपालको कुल आयात १८ खर्ब ४ अर्ब रुपैयाँ बराबर थियो । भारतबाट मात्रै १० खर्ब ७१ अर्ब बराबरको आयात गरेको थियो । यो कुल आयातको ५९.३४ प्रतिशत हिस्सा हो । नेपालले गर्ने आयातको बढि हिस्सा छिमेकी मुलुक भारत भएसँगै निर्यात ( निकासी) मा पनि अधिक छ । नेपालको निकासी व्यापारमा प्रमुख स्थान ओगट्ने भारततर्फको निर्यात २ खर्ब २४ अर्व ६८ करोड पुगेको छ । यो अघिल्लो वर्षकोभन्दा समीक्षा अवधिमा ११७.८ प्रतिशतले बढी हो । जसअनुरूप नेपालको कुल निकासीमा आर्थिक वर्षका सो हिस्सा ८१.१० प्रतिशत पुगेको छ । जबकी अघिल्लो आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा भारततर्फको हिस्सा ६७.७१ प्रतिशत मात्रे थियो । यस्तै, नेपालको निर्यात व्यापारमा महत्वपूर्ण रहेका अन्य मुलुकहरूमा संयुक्त राज्य अमेरिका, जर्मनी, युके, यूएई,, चीन, फ्रान्स, अष्ट्रेलिया, जापान, इटाली, क्यानडा, टर्की, नेदरल्यान्डस र अफगानिस्तान प्रमुख देखिन्छन् । यता समग्रमा आयात (पैठारी)तर्फ सधैं अधिक हिस्सा ओगट्ने पेट्रोलियम पदार्थको आयातमा ४.२९ प्रतिशतले ह्रास आएको छ । आव २०८१÷८२ मा अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा सो दरले आयात घट्दा २ खर्ब ८७ अर्ब ६५ करोडको आयात भयो । तर, नेपालमा फलाम तथा स्टिल र तिनका उत्पादनहरूको निर्यातमा दोस्रो हिस्सा ओगटेको यसले आयात १ खर्ब ६२ अर्ब ५० करोड रुपैयाँको ग¥यो । यो अघिल्लो वर्षकोभन्दा १०.१८ प्रतिशतले बढि हो । यसैगरी, मेसिनरी तथा पाट्र्सको आयातमा १२.९८ प्रतिशतले वृद्धि भई १ खर्ब २४ अर्ब १५ करोड पुगेको छ । यसपछि कच्चा भटमास तेलको आयातमा ७११.९६ प्रतिशतले वृद्धि भई १ खर्ब ८ अर्ब ९५ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । औषधिको आयातमा ०.७९ प्रतिशतले बढेको छ । जसले गत आव ४२ अर्ब ४७ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । यसैगरी, इलेक्ट्रिक र इलेक्ट्रोनिक सामग्रीहरूको ७३ अर्ब ८८ करोड, यातायातका साधन र तिनका पार्टपुर्जाको १ खर्ब ९ अर्ब १२ करोड, कच्चा पाम तेल ६ अर्ब ८२ करोड, अन्नको ६० अर्ब ७८ करोड , तयारी पोसाकको ४१ खर्ब ७ अर्ब र दूरसञ्चारका सामग्रीको ४३ अर्ब ८ करोड रुपैयाँ बराबरको आयात भएको छ ।यस्तै, गत आव सुनको आयातमा २३.१७ प्रतिशतले ह्रास आई १९ अर्ब ९५ करोड भित्रियो । यसअनुरूप नेपालले आयात गर्ने प्रमुख स्थानमा रहेका मुलुकहरूमा भारत, चीन, अर्जेन्टिना, संयुक्त राज्य अमेरिका, यूएई, युक्रेन, अष्ट्रेलिया, इन्डोनेसिया, थाइल्यान्ड, मलेसिया, ब्राजिल, फ्रान्स, कतार र क्यानडा प्रमुख रुपमा छन् ।
