सर्लाही । आजको अस्वस्थ जीवनशैली र खराब खानपानका कारण मानिसहरू विभिन्न रोगको चपेटामा परिरहेका छन् । शरीरमा कुनै पनि रोग लाग्दा केही लक्षणहरू देखा पर्छन्, जसलाई समयमै पहिचान गरेर उपचार गर्न सकिन्छ । तर, एउटा यस्तो लक्षण छ जसलाई धेरै मानिसले सामान्य ठानेर बेवास्ता गर्छन्, त्यो हो बारम्बार पिसाब लाग्नु । सामान्यतया, एक व्यक्तिले दिनमा ७ देखि ८ पटकसम्म पिसाब फेर्नु सामान्य मानिन्छ। तर यदि तपाईँलाई योभन्दा बढी पटक पिसाब फेर्न मन लाग्छ भने, यो कुनै गम्भीर रोगको सङ्केत हुन सक्छ ।
क्लिभल्यान्ड क्लिनिकका अनुसार, ८ पटकभन्दा बढी पिसाब लाग्नु वा राति २ पटकभन्दा बढी उठ्नु सामान्य होइन । यसलाई ‘फ्रिक्वेन्ट युरिनेसन’ पनि भनिन्छ। यस्तो समस्या विशेषगरी वृद्धवृद्धा, गर्भवती महिला र प्रोस्टेट ग्रन्थि बढेका पुरुषहरूमा बढी देखिन्छ ।
बारम्बार पिसाब लाग्नु यी ६ रोगको लक्षण हुन सक्छ:
१. मधुमेह :
रगतमा चिनीको मात्रा बढ्दा मिर्गौलाले पिसाबमार्फत अतिरिक्त चिनी बाहिर निकाल्न खोज्छ। यसले गर्दा बारम्बार पिसाब लाग्ने गर्छ, जुन मधुमेहको प्रमुख लक्षण हो।
२. पिसाब नलीको सङ्क्रमण (यूटीआई):
पिसाब नलीमा ब्याक्टेरियाको सङ्क्रमण हुँदा पोल्ने, दुख्ने, गन्ध आउने र बारम्बार पिसाब लाग्ने समस्या हुन्छ। यो समस्या महिलाहरूमा बढी देखिन्छ।
३. प्रोस्टेट ग्रन्थिको वृद्धि :
पुरुषहरूमा प्रोस्टेट ग्रन्थि बढ्दा यसले पिसाबको नलीमा दबाब दिन्छ। यसले गर्दा पिसाबको बहाव अवरुद्ध भई बारम्बार पिसाब लाग्ने गर्छ।
४. मिर्गौलाको रोग :
मिर्गौलामा कुनै समस्या भएमा पनि बारम्बार शौचालय जानुपर्ने हुन सक्छ। यसका साथै थकान महसुस हुने र पिसाबमा फिज आउने जस्ता लक्षण पनि देखिन सक्छन्।
५. गर्भावस्था :
गर्भावस्थामा महिलाको शरीरमा हुने हर्मोनल परिवर्तन र गर्भाशयले मूत्राशयमा दिने दबाबका कारण बारम्बार पिसाब लाग्नु सामान्य मानिन्छ। तर, अत्यधिक समस्या भएमा चिकित्सकसँग परामर्श लिनुपर्छ।
६. स्नायु वा मेरुदण्डको समस्या :
कतिपय अवस्थामा स्नायु प्रणाली वा मेरुदण्डमा कुनै समस्या भएमा पनि पिसाब नियन्त्रणमा समस्या आउँछ, जसले गर्दा बारम्बार पिसाब लाग्ने हुन्छ।
डाक्टरसँग कहिले परामर्श लिने?
यदि बारम्बार पिसाब लाग्नुका साथै निम्न लक्षणहरू देखिएमा तुरुन्तै चिकित्सकलाई भेटेर जाँच गराउनुपर्छ:
- पिसाबमा रगत देखिनु
- कम्मर वा छेउमा असह्य पीडा हुनु
- ज्वरो आउनु वा जाडो महसुस हुनु
- पिसाब गर्दा पोल्नु वा पिप आउनु
- वाकवाकी लाग्नु वा बान्ता हुनु
- योनीबाट असामान्य डिस्चार्ज हुनु